De CO2-Prestatieladder

Voortgang CO2 footprint

De eerste stap van de CO2-prestatieladder is het in kaart brengen van onze footprint met als doel deze te verkleinen.

Grotere weergave van onderstaande infographic

Zo verminderen wij onze CO2 uitstoot

Het waterschap wil samen met partners in de regio kijken wat de beste maatregelen zijn om de nationale doelen voor CO₂-vermindering in 2030 en 2050 in onze regio te bereiken. We nemen ook onze eigen verantwoordelijkheid. We verduurzamen onze gebouwen door energie te besparen en zelf op te wekken. Zo hebben diverse werkplaatsen en rioolwaterzuiveringen al zonnepanelen en sinds 2021 liggen ze ook op ons hoofdkantoor. Verder stellen we bepaalde gronden beschikbaar aan anderen voor zonnepanelen en windmolens. 

Energie- & Grondstoffenfabriek (EFGF) 

Met de verwerking van het afvalwater worden nog best veel broeikasgassen uitgestoten. Die uitstoot gaan we beperken, maar hier is nog onderzoek voor nodig. Samenwerking met partijen in de afval- en energiesector is daarbij belangrijk. De waterschappen hebben gezamenlijk de Energie- & Grondstoffenfabriek (EFGF) op gericht. Deze groep wil op verfrissende manier de transitie bewerkstelligen van afvalwaterzuivering naar hergebruik van energie en grondstoffen uit afvalwater. Binnen de EFGF werken de verschillende waterschappen samen op verschillende thema’s om zo innovaties verder te brengen zodat we de energie en grondstoffen uit afvalwater kunnen halen. 

Verschillende werkgroepen
Binnen Brabantse Delta doen we mee in 3 verschillende werkgroepen. Dit zijn Nutriënten, Natuurlijk plastic vervanger en Energie. Binnen Nutriënten wordt gekeken hoe we stikstof en fosfaat kunnen terugwinnen uit het afvalwater. In de werkgroep Natuurlijk plastic vervanger werkgroep zijn we bezig om vanuit afvalwater vetzuren te maken waarmee we bacteriën kunnen voeden die dan vervolgens Polyhydroxyzuren (PHA bioplastic) produceren. In de werkgroep Energie wordt samengewerkt om zoveel mogelijk energie uit een rioolwaterzuiveringsinstallatie (RWZI) te krijgen. Dit kan door de warmte uit het afvalwater te halen waarmee we huizen kunnen verwarmen ook wel TEA (Thermische Energie uit Afvalwater) genoemd. Ook wordt samenwerkt om zoveel mogelijk biogas en daarmee groengas te produceren. Deze werkgroep vinden van 4 tot 10 keer per jaar plaats. 

Aquathermie en Regionale Energiestrategie (RES)

Ook onderzoeken we samen met andere partijen de mogelijkheden om warmte uit water in sloten en riolen te benutten voor verwarming en koeling van gebouwen (aquathermie). Zo heeft de gemeente Breda bijvoorbeeld grote plannen om woningen te verwarmen met water uit de Mark. Waterschap Brabantse Delta is ook een belangrijke (kennis)partner bij het opstellen van de regionale energiestrategieën in Midden- en West-Brabant. De energieregio’s West-Brabant en Hart van Brabant onderzoeken onder andere waar en hoe het best duurzame elektriciteit op land (wind en zon) opgewekt kan worden. In een Regionale Energiestrategie (RES) beschrijft elke energieregio zijn eigen keuzes. 

Rol van het waterschap in de RES en REKS & frequentie van vergaderen
Het waterschap neemt zowel ambtelijk als bestuurlijk deel aan de Regionale Energie Strategie West-Brabant en de Regionale Energie en Klimaatstrategie Hart van Brabant. In deze overleggen adviseren we over de belangen van het waterschap, zeker waar ze het energievraagstuk raken. Daarnaast heeft het algemeen bestuur ook een besluitvormende rol, net als de gemeenteraden, als het gaat om het vaststellen van de RES 1.0, 2.0 etc. ambtelijk en bestuurlijk komt de RES en REKS elke 6 weken bijeen. In de regio West-Brabant heeft het waterschap ook nog een belangrijke rol. Hier zijn we ook procesregisseur.  

• Huizen verwarmen met warmte uit water heeft de toekomst
• Factsheet Groene warmtestation Breda.PDF
• CO₂-beleid waterschap Brabantse Delta

Projecten en samenwerking

Voor een duurzame wereld moeten we de huidige grondstoffen vaker hergebruiken. Gelukkig hebben wij als waterschap toegang tot veel grondstoffen. Zo is rioolwater geen afvalproduct meer maar een bron van duurzame energie en grondstoffen. Ook binnen het watersysteem hebben we verschillende bronnen van grondstoffen en energie, zoals zoet water, bagger, maaisel, enz. Met slimme nieuwe oplossingen haalt het waterschap waardevolle stoffen uit het water. We gaan die grondstoffen hergebruiken. Ook hebben we de ambitie om alle producten zo veel mogelijk circulair in te kopen. Dit houdt in dat de grondstoffen bij voorkeur herbruikbaar zijn en dat bij productie, transport en gebruik de CO₂-uitstoot minimaal is. We zijn aan het onderzoeken hoe we dit alles het beste kunnen doen en volgen daarbij ook alle inzichten die in de samenleving duidelijker worden over circulariteit. 

Biologisch afbreekbaar plastic

We dragen nu al met verschillende innovaties bij aan een circulaire samenleving. Zo heeft het waterschap samen met partners biologisch afbreekbaar plastic ontwikkeld van slib dat achterblijft na het zuiveren van het water. In 2020 hebben we samen met verschillende partners een overeenkomst gesloten om in Dordrecht een proeffabriek te bouwen voor de verdere productie van bioplastic. 

Innovatiefabriek Nieuwveer

Andere mooie innovaties met partners vinden plaats op Innovatiefabriek Nieuwveer. Hier wordt onder andere fosfaat teruggewonnen uit slib om als kunstmestkorrels weer gebruikt te kunnen worden. Ook zoeken we naar mogelijkheden om metalen, die bij het schoonmaken van het rioolwater gebruikt worden, weer terug te winnen en te hergebruiken (project Vivimag).  

• Proeffabriek afbreekbaar bioplastic start 
• Van afvalwater naar plastic
• Vivimag: winning fosfaat en ijzer uit slib

Duurzame mobiliteit

Het waterschap heeft een groot aantal gebouwen, Rioolzuiveringsinstallaties, gemalen, pompen et cetera. Deze worden allemaal bediend en onderhouden. Medewerkers die dit doen, gebruiken hiervoor een bedrijfswagen. In 2024 zijn we gestart met de vervanging van onze bedrijfswagens door duurzame varianten. De ambitie is om een zo groot mogelijk aantal elektrische wagens in te zetten. Lukt dat niet? Dan kijken we naar duurzame alternatieven zoals HVO100. De vervanging van de wagens doen we in meerdere jaren. Zo gaan we zuinig om met onze huidige bedrijfsmiddelen en geven we de automarkt de tijd om met nieuwe modellen te komen die ons werk nog beter ondersteunen.  

Naast bedrijfswagens werken we ook aan het plaatsen van laadpalen op onze terreinen. Door de netcongestie is dit een flinke puzzel. Maar door slim te kijken naar locaties, nieuwe technische ontwikkelingen en bedrijfsprocessen kunnen we ons wagenpark voorzien van groene stroom.  

Onze medewerkers maken verder gebruik van verschillende vormen van duurzaam vervoer. Zo reizen medewerkers bij voorkeur met de fiets of het openbaar vervoer (OV). Ook beschikken we over deelauto’s wanneer we naar locaties moeten die slecht te bereiken zijn met het OV.  

Ontwikkelingen 2024 

Energie en CO2  

Waterschap Brabantse Delta ziet energie steeds meer als een strategische asset. Dit vergt een andere aanpak vanuit het principe van de trias energetica. Het verminderen van het energieverbruik en meer duurzame opwek heeft een positief effect op de CO2 uitstoot door het verminderen van de energie inkoop van elektra en aardgas. Netcongestie raakt ook de waterschappen. Projecten kunnen niet worden aangesloten en het raakt ook onze duurzaamheidsdoelstellingen. Bijvoorbeeld het uitfaseren van het aardgas is op dit moment lastig te realiseren.  

In het project 'Aanpak lachgas' gaan we monitoren wat de uitstoot van lachgas is op de zuiveringen. Dit is een complex vraagstuk. Tegelijkertijd hopen we met deze gegevens ook aan een aantal knoppen te kunnen gaan draaien om ook lachgas te reduceren.