Ottersporen in het Markdal!
De otter heeft afgelopen zomer het Markdal ten zuiden van Breda bezocht. Dat blijkt uit onderzoek naar DNA-sporen van de otter dat in opdracht van het waterschap is uitgevoerd. Onderzoekers van het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) uit Vlaanderen hebben over het hele werkgebied van het waterschap watermonsters (stalen) genomen. Uit de analyse daarvan heeft het instituut op enkele plekken in het water van de Hoogwatergeul (Bovenmark) DNA-materiaal van waarschijnlijk één otter aangetroffen. Of de otter nog in het Markdal verblijft, is onduidelijk.
Opsteker
De constatering is een opsteker voor het waterschap. In september is namelijk de herinrichting van het zuidelijke deel van het Markdal afgerond. Inmiddels is de planvorming gestart voor de herinrichting van het noordelijke deel van het Markdal. Naast verbeteren van de waterkwaliteit en versterking van de natuur is hierbij extra aandacht voor de natuurlijke inrichting om een verbinding te maken tussen de otterpopulaties in Vlaanderen en Nederland.
Karin van den Berg, lid dagelijks bestuur van waterschap Brabantse Delta: “Zoals het spreekwoord luidt 'maakt één zwaluw nog geen zomer’. Maar het resultaat van dit onderzoek maakt wel duidelijk dat het Markdal een geschikte leefomgeving kan bieden voor de otter. Ik ben daarom blij met dit resultaat. Het is belangrijk om samen met onze Vlaamse en Nederlandse partners te blijven werken aan het verbeteren van de leefomstandigheden van de otter. Dat is uiteindelijk ook goed voor de ecologische waterkwaliteit en het versterken van de biodiversiteit.”
DNA-sporen
De term eDNA is de afkorting van Environmental DNA. Dat is een onderzoeksmethode die ons in staat stelt om de aanwezigheid van soorten in het water aan te tonen zonder dat ze gezien zijn of gevangen hoeven te worden. Deze methode is gebaseerd op het feit dat alle in het water levende dieren via uitwerpselen, bloed, huidcellen en slijm DNA (erfelijk materiaal) in het water achterlaten. Door watermonsters (stalen) te nemen en deze te analyseren op DNA-sporen van een specifieke soort is het mogelijk om de aanwezigheid van die soort aan te tonen. Het onderzoek in het werkgebied van het waterschap is uitgevoerd door het Vlaamse Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek.
‘Otter over de grens’
Het waterschap stelt de gegevens uit het verzamelde eDNA-onderzoek beschikbaar aan het Europese Interregproject ‘Otter over de grens’. Onder het motto ‘grensontkennend samenwerken’ werkt het waterschap samen met onder andere de gemeente Breda, en het Vlaamse Agentschap voor Natuur en Bos en 13 andere partners aan het vergroten van het leefgebied van de otter. Door aan beide zijden van de grens de leefomstandigheden te verbeteren, werken de partners aan het verbinden van de otterpopulaties die al elders in Nederland, België en daarbuiten leven. De otter heeft als roofdier een sleutelrol in het in balans brengen van de waternatuur. Het voorkomen van deze fraaie en bijzondere dieren is een ‘ecologische barometer’ van de gezondheid van visbestanden. Daarnaast helpen otters mee om de invloed van dieren die hier niet thuishoren (invasieve exoten) terug te dringen. Een voorbeeld daarvan is de Amerikaanse rivierkreeft.
