Prinsjesdag 2023: Waterschappen zien kansen voor versnelling natuurherstel
Het demissionaire kabinet heeft op de derde dinsdag van september de Miljoenennota gepresenteerd. Voor de transitie van het landelijk gebied en het oplossen van de stikstofproblematiek lijkt te weinig geld beschikbaar. De Unie van Waterschappen ziet desondanks mogelijkheden om op de korte termijn natuur te herstellen en de landbouw toekomstperspectief te geven met waterbeheermaatregelen.
Er liggen grote opgaven in het ruimtelijk domein. In het landelijk gebied moeten oplossingen gevonden worden voor het opvangen van de gevolgen van extreem weer, een toekomstbestendige landbouw, het herstellen van de natuur en het verbeteren van de waterkwaliteit.
Oproep om door te gaan
Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen: “Het gaat om grote vraagstukken waar de afgelopen jaren veel over is vergaderd. Het Rijk is met een goede integrale aanpak gekomen. Daar moeten we zeker mee door, maar het duurt te lang voordat we het praten omzetten in actie. Het is belangrijk dat we op deze dossiers niet stilstaan. Ondertussen verslechtert namelijk de natuur. En de enorme hoosbui zoals we die kennen van Limburg 2021 kan morgen weer vallen of een lange periode van droogte kan ook volgende zomer weer tot grote schade leiden. We moeten nu aan de slag.”
Profiteren van de ‘waterknop’
Van der Sande: “En we kunnen en zijn ook aan de slag! Overheden moeten voor sneller natuurherstel verder kijken dan stikstofreductie. Water verbindt landbouw en natuur. Draai daarom eerst aan de ‘waterknop’. Met relatief eenvoudige watermaatregelen kunnen we de veerkracht van de natuur vergroten en klimaatrisico’s van de landbouw verkleinen. Denk aan flexibel omgaan met peilbeheer, beekherstel, het bevorderen van de biodiversiteit bij slootkanten en extra stuwen om water langer vast te houden. We moeten met elkaar het gesprek aangaan over hoe alle partijen hieraan kunnen bijdragen en ervan kunnen profiteren.”
Oplossingen voor de lange termijn
Van der Sande: “Door te redeneren vanuit de draagkracht van het water- en bodemsysteem vinden we oplossingen die houdbaar zijn voor de lange termijn. We willen de problemen van nu niet afwentelen op toekomstige generaties. Wij vragen een nieuw kabinet daarom de ‘waterknop’ te benutten en te profiteren van de gebiedskennis en uitvoeringskracht van de waterschappen. Belangrijk is om hierbij ook de 811 miljoen die in het transitiefonds gelabeld is voor beekdalherstel te behouden en door te gaan met wettelijke verankering van het principe dat water en bodem sturend moeten zijn voor ruimtelijke plannen.”
Midden- en West Brabant
Dijkgraaf Kees Jan de Vet van waterschap Brabantse Delta: “We vinden het belangrijk dat het demissionaire kabinet echt vasthoudt aan de klimaatplannen en -ambities. De weersextremen van afgelopen jaar laten zien dat iedereen de gevolgen hiervan ondervindt. Tegelijkertijd bevestigen ze nogmaals de noodzaak om gezamenlijk de uitdagingen aan te pakken om de gevolgen van de klimaatverandering te beperken. Als waterschap werken we intensief aan plannen en concrete maatregelen om ons werkgebied water- en klimaatrobuust te maken. We maken ons ook sterk om de CO2-uitstoot terug te dringen door actief mee te werken aan de energietransitie. Maar ook door samen te werken met gemeenten aan lokale en regionale klimaatplannen. We zijn ook trots op onze innovaties om in 2050 circulair te zijn. Onze inspanningen om bijvoorbeeld biologisch afbreekbare plasticvervangers te maken en om ijzer en fosfaat uit afvalwater te halen, krijgen landelijke waardering.”
