Waterschap krijgt 3e prijs voor restauratie Keenesluis
Tijdens de landelijke Sluizendag van 30 september 2022 heeft waterschap Brabantse Delta de 3e prijs gewonnen met de restauratie van de Keenesluis.
Deze prijs is georganiseerd door de Stichting Historische Stuwen en Sluizen Nederland (HSSN). De 1e prijs ging naar de restauratie van de stuwen bij de Frankenhofmolen in Vaals van Stichting Het Limburgs Landschap en de 2e prijs ging naar de sassluis te Enkhuizen van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier.
Historie (1768-1892)
De Keenesluis, vroeger ook wel Keensche Sas genoemd, verbindt de Keene met de Dintel. De sluis is in eerste aanleg gebouwd in 1768 als stenen keersluis met vloed- en ebdeuren, uitgevoerd als puntdeuren. De ebdeuren bevonden zich aan de zijde van de Keene. De sluis werd gebouwd met ijsselsteentjes en bezit hardstenen aanslagstijlen. De constructie van deze keersluis is nog grotendeels aanwezig. Doordat in 1828 definitief een dam was gelegd in de monding van de Dintel (Dintelsas) was er geen eb en vloed meer op de Dintel. Waarschijnlijk heeft de sluis toen doorlopend open gestaan want het zuidelijke deel van de Keene werd nog gebruikt voor het vervoer van landbouwproducten.
In 1891 is vergunning verleend tot de bouw van een stoomgemaal naast de sluis om wateroverlast tegen te gaan. Voor de gemaalgang werd een deel van de Keenesluis gebruikt. In de sluisdoorgang werd evenwijdig aan de sluisas een stenen tussenwand geplaatst. De rest van de sluis is omgebouwd tot schutsluis met aan beide uiteinden een enkele draaideur als afsluitmiddel. Deze deuren keerden het hogere Dintelwater. De enkele draaideur aan de Keenezijde draaide dus tegengesteld aan daarvoor aanwezige ebdeur.
Het stoomgemaal is na 1953 gesloopt. Rond 1970 is aan de Dintelzijde een betonnen muur tegen de sluis gebouwd met een kleine opening. Scheepvaartverkeer was daardoor niet meer mogelijk. De sluis fungeert nu als inlaatsluis.
Restauratie (2018-2019)
In 2018 was er voldoende geld om opdracht te verlenen tot herstel. Het metselwerk werd over de gehele sluis grondig gerestaureerd. In het benedenhoofd werd een nieuwe draaideur geplaatst voorzien van een schuif met bewegingswerk. Al het nog aanwezige ijzerwerk van bijvoorbeeld de loopbrug en het krooshek van het stoomgemaal werd ontroest en zoveel als mogelijk hergebruikt. Naast de sluisdoorgang werd ook de gemaaldoorgang geheel gerestaureerd. Een handicap bij de restauratie van het ontbreken van de originele bouwtekeningen. Dankzij de inzet van vele partijen heeft de restauratie toch op een juiste wijze plaats kunnen vinden.
Weer een prijs
In 2010 won Brabantse Delta de 1e prijs met de restauratie van de drie stuwen in De Zoom en in 2012 kreeg Brabantse Delta de 2e prijs met de restauratie van de Sabinasluis in Willemstad.